Sažetak | U većini slučajeva plućna embolija (PE) nastupa kao komplikacija duboke venske tromboze
(DVT). Plućni embolizam nastupa kao stanje okluzije jedne ili više ogranaka plućne arterije
trombom koji se stvara bilo gdje u tijelu, najčešće u venama donjih ekstermiteta. Plućna
embolija potencijalno je ugrožavajuće stanje koje zahtjeva pravovremenu zbrinutost i
kompetentnost medicinske sestre u svrhu prepoznavanja komplikacija i mogućih ishoda.
Ugrušak se formira najčešće u venama donjih ekstremiteta izazivajući DVT. Noga zahvaćena
trombozom otečena je, crvena i bolna na dodir. U nekim slučajevima PE može nastati
asimptomatski, dok u nekim može dovesti do fatalnih ishoda. Stoga je jako bitno što prije
postaviti dijagnozu uzimajući u obzir sve moguće navedene rizične čimbenike kao i simptome
PE kao što je kratkoća daha, bol u prsima, kašalj, cijanoza. Potvrđivanje dijagnoze PE uključuje
niz pretraga od laboratorijskih, rendgena pluća, elektrokardiograma, plućnu arteriografiju,
gamascintigrafiju pluća kojima se pokazuju abnormalni nalazi. Prognoza ishoda PE ovisi o
veličini embolusa i broju začepljenih plućnih arterija, te samom stanju bolesnika. Recidiv PE
može biti fatalan i najčešće se pojavljuje kod bolesnika s neliječenom embolijom pluća.
Sestrinska skrb za bolesnika s PE uključuje njenu ulogu u liječenju i oporavku. Medicinske
sestre koje skrbe o takvom bolesniku moraju biti osposobljene i educirane. Prepoznavanje
simptoma i rizičnih čimbenika uvelike može poboljšati prognozu ishoda bolesti radi ranog
početka liječenja. Sestrinske intervencije usmjerene su zbrinjavanju bolesnika i njegovih
potreba, rješavanju problema i situacija time sprječavajući nastanak komplikacija, i edukacija
bolesnika pri cjelokupnom procesu i pri otpustu iz bolnice.
Zbrinjavanje bolesnika od PE hitno je stanje i zahtjeva isto takvu intervenciju kako se ne bi
ugrozio život bolesnika. Liječenje bolesnika s PE uključuje primjenu kisika, antikoagulansa,
primjenu kompresivnih zavoja ili čarapa. Medicinska sestra mora znati bolesnika educirati o
važnosti uzimanja antikoagulantne terapije i načinima. Također je važno da medicinska sestra
bude educirana u naprednom održavanju života kako bi u slučajevima nastanka komplikacija
mogla pravovremeno reagirati i zbrinuti bolesnika.
Najčešće sestrinske dijagnoze koje se pojavljuju u bolesnika s PE su dispneja, anksioznost, bol.
Sestrinska skrb usmjerena je na olakšavanju disanja bolesnika, smanjenje straha i anksioznosti,
praćenje stanja i mogućnost nastanka komplikacija, ustajanje bolesnika iz kreveta po preporuci
liječnika, psihološka podrška, edukacija bolesnika, te poticanje samostalnosti pri oporavku. |